BEOGRAD – Prisustvo ministra dijaspore Srđana Srećkovića pomenu na godišnjicu streljanja četničkog komandanta Dragoljuba Draže Mihailovića 17. jula, kao i venac koji su na njegov spomenik na Ravnoj gori položila dvojica pripadnika BIA, opet su otvorili polemiku koliko je politički korektno odavati poštu jednoj tako kontroverznoj ličnosti čija istorijska uloga do kraja nije rasvetljena.

Najpre je usledila oštra reakcija poslanika Sandžačko-demokratske partije Meha Omerovića, koji smatra da je neprimereno da državni zvaničnici polažu venac na grob „osuđenog zločinca“ (vidi okvir). Međutim, istoričari smatraju da je čiča Draža upamćen kao antifašista. Bojan Dimitrijević, koji je pisao o četničkom pokretu i radio Dražinu biografiju, kaže da ne postoji pravosnažna presuda suda o rehabilitaciji četničkog komandanta, ali da ga je istorija odavno rehabilitovala.
– Đeneral Mihailović je bio načelnik generalštaba i ministar vojni Vlade Kraljevine Jugoslavije. Znači, ministar vlade u izgnanstvu, a ne Nedićeve vlade. Komandovao je snagama koje su bile na strani antifašističkog fronta. NJegova uloga je pozitivna i to su verifikovali svi saveznici u Drugom svetskom ratu. Činjenica da je osuđen posledica je unutrašnjeg sukoba i srpskog građanskog rata u kome je pobedio komunistički pokret – naglašava Dimitrijević, član komisije koja traga za Čičinim grobom.
NJegov kolega Čedomir Antić potvrđuje da je Draža bio vođa jednog od dva antifašistička pokreta na našim prostorima.
– Jedno vreme je jedino njegov pokret bio priznat od saveznika, kao i od vlade u izgnanstvu. Osuđen je na partijskom, nelegitimnom i nelegalnom sudu. Mislim da ga je potrebno rehabilitovati, a to je već započeto rehabilitacijom Slobodana Jovanovića, koji je bio premijer vlade u kojoj je Mihailović bio vojni ministar. Ovde ne govorimo o rehabilitaciji ideja, već konkretnog čoveka s imenom i prezimenom – ističe Antić. On priznaje da postoje određene kontroverze u vezi Ravnogorskog pokreta, jer su neki njegovi delovi činili zločine nad muslimanima istočne i srednje Bosne.
– Međutim, teško je to dovesti u direktnu vezu s Dražom Mihailovićem. On zapravo i nije osuđen za zločine, već za saradnju s okupatorom i izdaju. Bolje bi bilo da je Zakon o rehabilitaciji primenjen na sve po automatizmu, a da sud pokreće nove postupke protiv onih koji su činili ratne zločine. Međutim, u Srbiji postoje dve strane, partizanska i četnička, koje neće pomirenje, već svaka želi da trijumfuje – smatra Antić.
Srđan Srećković, potpredsednik SPO i ministar za dijasporu, bio je iznenađen reakcijom Omerovića, koju smatra prepunom netolerancije i ideološke ostrašćenosti.
– Nije više 1945. nego 2009. godina! Obaveza je moderne zemlje da pokaže civilizacijski duh i ispravi višedecenijsku nepravdu. SPO će nastaviti da insistira na rehabilitaciji Draže Mihailovića, očekujemo da će to biti vrlo brzo. Nadamo se da će biti otkriven njegov grob, kako bi bio dostojno sahranjen po srpskim običajima. Podsetio bih Omerovića na Zakon o izjednačavanju prava partizana i četnika, kojim se konstatuje postojanje dva antifašistička pokreta. Istina je nekad bolna, ali je uvek lekovita. Treba staviti tačku na građanski rat u Srbiji – poručuje Srećković.