Od 16. i 18. decembra 2010. godine iz zajedničke grobnice u Okučanima, u Zapadnoj Slavoniji, ekshumirana su 34 posmrtna ostataka, svi muškog pola, među kojima je 17 bilo pokopano pod imenom, a ostali pod oznakom NN (nepoznat). Radi se o posmrtnim ostacima Srba iz Zapadne Slavonije koji su stradali u agresiji hrvatskih oružanih snaga 1. i 2. maja 1995. godine na zaštićenu zonu UN-a, poznatu kao sektor „Zapad“.

Prema spisku koji je srpskoj strani 1996. dostavila hrvatska Komisija za nestale, na ovoj lokaciji bilo je pokopano 28 žrtava. Pošto su sa iste lokacije 2007. godine ekshumirana 3 posmrtna ostatka, to znači da ih je sa ovog grobišta ukupno ekshumirano 37, odnosno 9 više nego što se očekivalo.

Ekshumaciju je obavljala Uprava za zatočene i nestale pri Ministarstvu obitelji, branitelja i međugeneracijske solidarnosti RH, dok su u svojstvu posmatrača prisustvovali predstavnici Komisije za nestala lica Republike Srbije i Instituta za nestala lica BiH.

Iako je u pitanju jedna od većih zajedničkih (registrovanih) grobnica, za koju se znalo od marta 1996. godine, ekshumacija se odvijala uglavnom u tišini hrvatskih medija, što je bez sumnje u direktnoj uzročnoj vezi sa nacionalnom pripadnošću žrtava. Pod sličnim okolnostima, krajem juna i početkom jula ove godine, ekshumirano je 28 posmrtnih ostataka iz zajedničke grobnice u selu Medari, stradalih takođe u akciji „Bljesak“, koji još nisu konačno identifikovani.

Na području sektora „Zapad“, u „Bljesku“ je, prema VERITAS-ovim podacima, smrtno stradalo 283 lica srpske nacionalnosti, od čega 57 žena i devetero djece starosti do 14 godina, od kojih je do sada rješena sudbina samo 37 lica, od toga 4 na poručju Hrvatske, a ostalo na području Republike Srpske, gdje su ubijeni avionskim bombama ili artiljerijskim granatama, ili su na tu stranu mrtvi preveženi ili umrli od zadobijenih povreda.

Na ovom području nalazi se još nekoliko sličnih grobišta (Vrbovljani sa 56, Donji Rajić sa 26, i više manjih lokacija) sa 102 posmrtna ostatka srpskih žrtava iz vremena „Bljeska“, dok za 73 žrtve srpske nacionalnosti stradale u ovoj akciji za sada nema podataka o mjestima ukopa.

Za zločine nad Srbima u toku „Bljeska“ na području sekotra „Zapad“ još niko nije procesuiran ni pred međunarodnim ni pred nacionalnim sudovima.

U junu 2006. godine hrvatsko tužilaštvo je odbacilo, jedinu do sada podnesenu, krivičnu prijavu za ratne zločine počinjene u ovoj akciji i to protiv generala Mladena Kruljca, komadanta Treće gardijske brigade HV u akciji „Bljesak“, a od 2007 godine komadanta Hrvatske kopnene vojske, i vojnika Tomislava Abramovića, koji je po naređenju Kruljca snajperom usmrtio srpskog civila Miroslava Vučkovića (1936) iz Okučana, uz obrazloženje da se „radilo o uobičajenom vojnom postupanju u borbenom djelovanju u ratnim operacijama“. Kruljčevi i Abramovićevi saborci, koji su protiv njih i podnijeli krivičnu prijavu, znali su identitet Miroslava Vučkovića, ali se njenovo ime nije našlo na nekoj od krstača na groblju u Okučanima, što implicira da je bio pokopan pod oznakom NN.

Porodice stradalih zapadnoslavonskih Srba očekuju da se ekshumacija i ostalih registrovanih grobišta nastavi što prije, tim više što su i predsjednici Hrvatske i Srbije na ovogodišnjim novembarskim sastancima rješavanje sudbina nestalih istakli kao prioritet.

Beograd, 17.12.2010.

PREDSJEDNIK

Savo Štrbac

Veritas